Szara pleśń (Botrytis cinerea) – skuteczne metody zapobiegania gniciu pąków
Szara pleśń, znana również jako gnicie pąków, to jedna z najgroźniejszych chorób grzybowych, które mogą zaatakować Twoje rośliny. Sprawcą jest patogen Botrytis cinerea, zdolny do błyskawicznego rozprzestrzeniania się w uprawach indoor i outdoor. Brak kontroli nad tym grzybem może doprowadzić do całkowitej utraty plonu. W tym artykule dowiesz się, jak rozpoznać objawy, zapobiegać infekcjom oraz jakie działania podjąć, gdy szara pleśń już się pojawi.
Przyczyny rozwoju gnicia pąków
Zarodniki Botrytis unoszą się w powietrzu i mogą zostać przeniesione przez wiatr, wodę, odzież, obuwie, a nawet sierść zwierząt. Do ich kiełkowania i rozwoju sprzyjają konkretne warunki:
- wysoka wilgotność powietrza (powyżej 55%),
- temperatura poniżej 20°C,
- brak odpowiedniej wentylacji,
- zbyt gęsto posadzone rośliny ograniczające przepływ powietrza.
Dlatego tak ważne jest kontrolowanie mikroklimatu i zachowanie równowagi między wilgotnością a temperaturą w grow roomie lub szklarni.
Jak rozpoznać szarą pleśń?
Infekcja rozwija się od wnętrza pąka, co utrudnia jej wczesne wykrycie. Objawy, na które należy zwrócić uwagę to:
- ciemne lub brązowe plamy na liściach i kwiatach,
- suchy, kruchy nalot w odcieniach szarości i fioletu,
- charakterystyczny zapach stęchlizny,
- zwiędnięcie lub gnicie fragmentów kwiatostanów.
Pamiętaj, że zainfekowane pąki nie nadają się do spożycia i muszą być usunięte, by zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się patogenu.
Profilaktyka – jak zapobiegać Botrytis cinerea?
Najlepszym sposobem na walkę z chorobą jest jej zapobieganie. Oto kluczowe zasady:
- utrzymuj temperaturę w granicach 21–25°C,
- kontroluj wilgotność powietrza (optymalnie 44–55%),
- stosuj sprawną wentylację i cyrkulację powietrza,
- używaj filtrów wlotowych i regularnie je czyść,
- usuwaj martwe liście i resztki organiczne,
- stosuj zasadę bioasekuracji – nie wpuszczaj osób i zwierząt do grow roomu.
Zapobieganie po zbiorach
Szara pleśń często atakuje także podczas suszenia plonów. Aby uniknąć strat:
- utrzymuj stabilną temperaturę i niską wilgotność w suszarni,
- zapewnij odpowiednią wentylację i przepływ powietrza,
- suszone pąki układaj w odstępach, aby się nie stykały.
Jak leczyć gnicie pąków?
Jeśli Botrytis się pojawi, należy działać szybko i stanowczo:
- Usuń zainfekowane fragmenty, wycinając je z zapasem zdrowej tkanki.
- Dezynfekuj narzędzia po każdym cięciu, aby nie roznieść zarodników.
- Zainfekowany materiał utylizuj – nie nadaje się do spożycia ani przetwarzania.
- Dokładnie odkaź grow room, suszarnię i wszystkie powierzchnie robocze.
Szybka reakcja ogranicza ryzyko utraty całego plonu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy szara pleśń zawsze niszczy całą uprawę?
Nie. Jeśli zareagujesz odpowiednio wcześnie i usuniesz porażone fragmenty, możesz uratować resztę roślin. Kluczowa jest jednak szybka interwencja.
Jakie warunki klimatyczne sprzyjają rozwojowi Botrytis?
Wysoka wilgotność (powyżej 55%) i niska temperatura (poniżej 20°C) to idealne środowisko dla rozwoju patogenu.
Czy można spożywać pąki z pleśnią?
Absolutnie nie. Takie pąki stanowią zagrożenie dla zdrowia i muszą być natychmiast zutylizowane.
Jak zapobiec szarej pleśni w uprawach outdoor?
Warto wybierać przewiewne stanowiska, usuwać nadmiar liści, stosować osłony przed deszczem i regularnie strząsać wodę z kwiatów po opadach.
Czy Botrytis może pojawić się po zbiorach?
Tak. Pleśń często rozwija się podczas suszenia, jeśli wilgotność jest zbyt wysoka lub pąki są ułożone zbyt gęsto.
